Tłumaczenia kierując się kryterium formy przekazu możemy podzielić na pisemne oraz ustne. Podstawowym podziałem tłumaczeń ustnych jest podział na tłumaczenia konsekutywne i symultaniczne.
Kiedy możesz potrzebować tłumaczenia ustnego?
W jakich sytuacjach niezbędna okazuje się obecność przysięgłego tłumacza ustnego? Przede wszystkim w sytuacjach, w których komunikacja ma charakter wywołujący skutki prawne, a jedna ze stron nie zna języka urzędowego danego kraju. Jako przykłady można wskazać m.in. rozprawy sądowe z udziałem cudzoziemców, wszelkie kontakty z instytucjami takimi jak policja i prokuratura, załatwianie różnych spraw w urzędzie stanu cywilnego, podpisywanie aktów notarialnych, śluby, czy zgromadzenia walne wspólników oraz akcjonariuszy. Obecność tłumacza przysięgłego ma przede wszystkim zagwarantować pełne zrozumienie zwrotów wypowiadanych podczas sytuacji urzędowych, przez osoby niewładające biegle używanym podczas nich językiem. Tłumacz przysięgły ma za zadanie jak najdokładniej odzwierciedlić w języku docelowym sens wypowiadanych przez mówcę słów.
Znaczenie tłumaczeń ustnych w kontaktach biznesowych
Podkreślić należy dużą wagę tłumaczeń ustnych w kontaktach biznesowych, np. podczas negocjacji, zagranicznych konferencji, zawierania umów pomiędzy podmiotami międzynarodowymi. Warto z niego korzystać, aby dokładnie zrozumieć intencje drugiej strony i nie narazić się tym samym na błędne zrozumienie rozmówcy, czy nawet konsekwencje w postaci strat finansowych. Oczywiście, asystowanie przy kontaktach biznesowych wymaga od tłumacza doświadczenia i specjalistycznej wiedzy oraz znajomości słownictwa w zakresie konkretnej dziedziny (np. ekonomia, prawo).
Czym powinien charakteryzować się profesjonalny tłumacz ustny?
Ustnego tłumacza przysięgłego wyróżnia przede wszystkim doskonała znajomość języka obcego i ojczystego, umiejętność jasnego wyrażania myśli oraz znajomość specjalistycznego słownictwa. Istotna wydaje się również nienaganna dykcja, aby zdania wypowiadane przez tłumacza były zrozumiane. Ponadto, profesjonalny tłumacz ustny musi charakteryzować się dobrą pamięcią, ponieważ część jego pracy stanowi zapamiętywanie dłuższych fraz. W zawodzie tłumacza przysięgłego niezwykle ważną cechę stanowi odporność na stres, na który ten jest ciągle narażony. Tłumacza ustnego charakteryzuje także ciągła chęć rozwoju i poszerzania swoich horyzontów. Poza tym, w tej profesji istotną umiejętność stanowi panowanie nad oddechem oraz dbałość o głos, który jest podstawowym narzędziem pracy tłumacza. Powinien od posiadać również odpowiednią prezencję.
Na czym polega tłumaczenie konsekutywne, a na czym tłumaczenie symultaniczne?
Tłumaczenie konsekutywne stanowi jeden z podstawowych rodzajów tłumaczeń ustnych. Polega na wysłuchaniu przez tłumacza wypowiedzi mówcy, a następnie przekładaniu go na język docelowy w trakcie pauzy. Zazwyczaj dłuższe przemówienia dzielone są na fragmenty. Czasem tłumacz posiłkuje się sporządzanymi na bieżąco notatkami. Tłumaczenia konsekutywne wykorzystywane są najczęściej podczas konferencji prasowych, szkoleń, spotkań biznesowych, dwujęzycznych wycieczek. Ich bezsprzeczną zaletą jest fakt, że nie użycia się przy nich specjalistycznego sprzętu, więc mogą zostać przeprowadzone w zasadzie wszędzie i w każdej sytuacji. Tego rodzaju tłumaczenia wymagają od profesjonalisty przekładającego wypowiedzi dużego skupienia oraz doskonałej pamięci.
Tłumaczenie symultaniczne
Tłumaczenia symultaniczne polega na dokonywaniu przekładu jednocześnie z wystąpieniem mówcy przez tłumaczy znajdujących się w specjalnej, dźwiękoszczelnej kabinie. Zazwyczaj, pracują oni parami, zmieniając się co 20-30 minut, celem zachowania najwyższego poziomu skupienia. Osoba tłumacząca ma za zadanie słuchać przemówienia przez zestaw słuchawkowy oraz jednocześnie dokonywać przekładu słów, przekazując je siedzącym na sali z minimalnym opóźnieniem. Ta forma tłumaczenia wykorzystywana jest najczęściej podczas dużych konferencji międzynarodowych, na których w zależności od zapotrzebowania, zwykle pracuje od kilku do kilkunastu profesjonalistów odpowiedzialnych za przekład. Tłumacze symultaniczni muszą wyróżniać się nie tylko sprawnością językową, ale również refleksem, kreatywnością i umiejętnością dłuższego skupienia myśli oraz odpowiedniego reagowania w najróżniejszych sytuacjach.
Tłumaczenie szeptane, tzw. „szeptanka”
Szczególnym rodzajem tłumaczenia symultanicznego jest tłumaczenie szeptane. Tłumaczenie szeptane odbywa się w tym samym czasie, kiedy wystąpienie. Polega ono na tym, że tłumacz szepcze bezpośrednio przy uchu odbiorcy treść wypowiadaną przez inne osoby. Ten sposób tłumaczenia jest charakterystyczny i znany na pewno wszystkim ze spotkań głów państw czy delegacji.
Zasadnicze różnice między tłumaczeniem konsekutywnym, a symultanicznym
Istnieje szereg różnic pomiędzy tłumaczeniem konsekutywnym, a symultanicznym. Po pierwsze, tłumaczenie symultaniczne pozwala na większą oszczędność czasu. Z drugiej strony, tłumaczenie konsekutywne nie wymaga specjalistycznego sprzętu, przez co jest prostsze do przeprowadzenia. Zasadniczą różnicę pomiędzy przedmiotowymi formami stanowi czas na przekład danego fragmentu wypowiedzi, którym dysponuje tłumacz. W przypadku tłumaczenia konsekutywnego (które można również określić jako następcze) jest on dłuższy, niż w przypadku tłumaczenia symultanicznego (które polega na przekładzie przemówienia niemalże w czasie rzeczywistym). Rodzaj tłumaczenia ustnego powinniśmy zawsze dobierać stosownie do rodzaju konkretnego wydarzenia.